Men bilda han skapar som kameraoperatør og videoregissør kan ein ikkje unngå å sjå. Gjennom kameralinsa har han full kontroll over kva bilde publikum får oppleve i storformat. Veggane til Hedda Gablers hus er dekt av digre flater der det Mads Sjøgård Pettersens kamerablikk fangar opp, blir projisert. Det mange i publikum nok ikkje veit, er at det er ei filmstjerne som dansar lydlaust rundt på sokkelesten mellom skodespelarane. Ein skodespelar som har hatt nokre av dei største rollene i filmar som Troll, Den 12. mann og Upperdog. Eller i NRK-seriar som Lykkeland og Kampen om tungtvannet. I Hedda Gabler er det han som set andre i fokus.
- Eg tenkjer at eg er på lag med publikum. Gjennom kamera prøver eg både å få med meg det dei ikkje nødvendigvis får med seg frå salen. Eller å finne ei eiga historie i iscenesetjinga. Noko som ikkje ligg der frå dramatikaren si hand, seier videoregissøren.
Gjennom kamera prøver eg både å få med meg det dei ikkje nødvendigvis får med seg frå salen.
Langt samarbeid
Gjennom mange år har han samarbeidd med regissør Kjersti Horn, scenograf Sven Haraldsson og lyddesignar Erik Hedin om å eksperimentere med kamera på scenen. Det heile starta da han var regiassistent for Horn på suksessframsyninga Natten er dagens mor på Nationaltheatret i 2015. Kjersti Horn meinte det ville vere spennande å ha med video i framsyninga, og med det var Sjøgård Pettersen tatt opp på scenen som kameraoperatør.
I Raskolnikov var det skodespelarane sjølve som filma kvarandre etter Sjøgård Pettersens kameraregitilvisingar. Foto: Dag Jenssen.
Sidan har dei eksperimentert med formatet i ei rad produksjonar, mellom anna her på Det Norske Teatret. I Raskolnikov gjekk heile framsyninga føre seg i små rom rundt omkring på Det Norske Teatret med Sjøgård Pettersen på slep, medan publikum sat i salen og fekk teateropplevinga liveframført på eit stort lerret inne på Scene 3. Her måtte han gå tett på.
I Kristin Lavransdotter på Hovudscenen var det lange monologsekvensar, og han kunne variere mellom å vere heilt kloss på skodespelarane, og å lage lengre cinematiske bilde på avstand.
- Halvvegs uti Kristin-framsyningane kjentest det ofte ut som at eg skulle døy. Den fysiske og psykiske belastninga var så tung. Men det gjekk. Kvar gong.
I Kristin Lavransdotter var Sjøgård Pettersen tilstades på scenen gjennom heile den åtte timar lange framsyninga. Foto: Dag Jenssen.
Jae Nyamburah som Hedda Gabler blir filma tett på av Mads Sjøgård Pettersen. Foto: Pernille Sandberg.
- Hedda Gabler er meir snappy og dialogbasert, så det blir meir å kaste seg på, hit og dit. Nokre gongar vel eg å dvele ved karakteren som ikkje snakkar, for å fange opp reaksjonen på det som blir sagt. Men det er jo også det som er veldig gøy med Ibsen, at det er driv i dialogen. Uttrykket på det eg lagar blir inspirert av både såpeserie, action og horrorfilm, seier videoregissøren.
- Da vi jobba med Kristin Lavransdotter blei eg djupt fascinert og deretter forelska i skodespelarane.
Medspelar på scenen
Han ser på seg sjølv som ein medspelar til skodespelarane på scenen, ikkje ein observatør. Med eit relativt lite, handhelde kamera kjem han tett på kollegaene. Det er viktig for han at skodespelarane kjapt i prøveprosessen blir vane med at det står eit pustande menneske ein halvmeter ifrå dei og kastar eit kamera med sterkt lys i fjeset på dei. Etter kvart kjenner han skodespelarane godt, korleis dei fører seg, korleis dei trekker anden, den minste vesle handrørsla.
- Da vi jobba med Kristin Lavransdotter blei eg djupt fascinert og deretter forelska i skodespelarane. Litt ut i speleperioden - elska eg dei fullt og heilt. Eg kjente dei så godt.
- Eg trur faktisk ikkje folk vil ha det perfekte lenger.
Han understrekar at det teateruttrykket han, Kjersti Horn, Sven Haraldsson og Erik Hedin har samarbeida om over år, ikkje handlar om perfeksjon. Perfekte bilde får folk nok av via andre media, meiner han.
- Vi viser fram rå, uredigerte bilde. Eg trur faktisk ikkje folk vil ha det perfekte lenger.
Preben Hodneland som Eilert Løvborg og Jae Nyamburah som Hedda Gabler blir fanga i kameralinsa. Foto: Pernille Sandberg.
Utforsking av teatermediet
Blant publikum er det nokre som blir provoserte over den utstrekte filmbruken, medan andre synest det er verknadsfullt å få så ufiltrerte og tette bilde av dei som er på scenen.
Foto: Pernille Sandberg.
For Sjøgård Pettersen, Horn, Haraldsson og Hedin er dette prosjektet også ei utforsking av kva teater er og kan vere i framtida:
- Gjennom å gi publikum både teateropplevinga og samtidig låne frå TV og film, håpar eg vi kan skape noko der det filmatiske og det teatrale går opp i ei høgare eining.
Høyr mer om bruk av video i teateret i vår eiga podkast!
Toppfoto: Håkon Mosvold Larsen/NTB
Artikkelen er publisert 6. september 2024.